This setting has a thousand stories, a microcosm of actions where we all matter...

Feestdagen

 

Verjaardagen

Bij de Dugo krijgen op je verjaardag je ouders alle eer. Jij hebt immers vrij weinig gedaan om jezelf geboren te laten worden. Voor je ouders is de dag waarop je geboren bent zeer eervol, omdat ze daarmee hun familielijnen hebben doorgezet.

 

 Het is traditie dat je als kind je ouders een cadeau geeft en eert voor hun eervolle gedrag van zoveel jaar geleden.

 

Oud en Nieuw

Op nieuw jaar zijn er verschillende tradities die vaak door verschillende lagen anders geïnterpreteerd of uitgelegd worden.

 

Bembe: Het slaan van de bellen

Dugo slaan duizendmaal op een bel om het nieuwe jaar in te luiden. Traditioneel geven de Karangalan de Asul en Sibilyan belletjes, zodat Asul en Sibilyan die regelmatig samenwerken met Karangalan automatisch deze traditie in ere zullen houden. Regelmatig wordt er de grap gemaakt dat de Karangalan dit doen, zodat ze Asul en Karangalan op deze feestdag van tevoren aan horen komen.

 

Babakay: Het zakkenvullen met snoepjes (reverse pickpocket)

De Dugo kopen een rits snoepjes en verstoppen deze op het lichaam van een ander. Indien dit succesvol gelukt is, dan is de traditie om “Gelukkig nieuwjaar” te wensen om duidelijk te maken dat je een snoepje verstopt hebt.

 

 Op deze manier kan er op een laagdrempelige manier duidelijk gemaakt worden dat je een ander waardeert zonder dat er consequenties op het gebied van eer aan vast zitten. Het uitdelen van snoepjes mag namelijk over alle rangen en standen gebeuren.

 

 Boze tongen beweren ook wel dat dit juist is om aan te tonen dat je de ander iets naars aan had kunnen doen, aangezien je ongezien zo dichtbij gekomen bent.

 

Bigay: Asul enveloppen

 De Asul geven op nieuwjaar iedereen die onder ze vallen een envelop met geld. Vaak wordt dit gecoördineerd met alle Asul die aanwezig zijn, aangezien de traditie stelt dat die vanuit de Asul is en niet vanuit een individuele familie.

 

“Valentijnsdag” (Paliwanag en Damdamin)

Voor een maatschappij waar liefde een veel bediscussieerd onderwerp is, zijn er rondom valentijnsdag andere tradities ontstaan dan bij andere facties. Allereerst valt de feestdag uit in 2 dagen: Paliwanags (de verklaringsdag) en Damdamin (de dag van emotie).

 

Paliwanag (de verklaringsdag)

Paliwanag is van oudsher een traditie die vooral onder de Sibilyan voorkomt. Het dient tot doel om af te tasten of een huwelijk interessant kan zijn. Huwbare mannen en vrouwen gaan op deze dag verschillende huwbare mannen en vrouwen af. De Karangalan en Asul doen dit ook, maar vanwege andere redenen. Snoep en verklaringen maken zijn het belangrijkste onderdeel van deze traditie.

 

N.B.: Op de verklaringsdag is het belangrijk dat je een doosje bij je hebt, waar je snoepjes in kunt doen. Zo kun je Paliwanag initiëren in plaats van alleen ontvangen.

 

Als traditie om je liefde te laten zien gebruikt men hier snoep voor verpakt in een mooi doosje. Om de liefde te beantwoorden hetzij positief hetzij negatief dien je het originele doosje met een hoeveelheid van de snoepjes terug te geven. Je geeft 10 snoepjes aan de persoon die je als je levenspartner beschouwt. Krijg je het doosje terug met 1 snoepje dan heeft hij/zij al jouw liefde geaccepteerd en is het ene snoepje een symbool daarvan. Het kan ook zijn dat je liefde niet beantwoord wordt. Dan krijg je het doosje terug met alle 10 de snoepjes. Als men twijfelt of men ziet de persoon meer als een vriend kan er een variabele hoeveelheid worden teruggegeven. Het is vrij te interpreteren. Wat voor snoepjes je geeft staat vrij. Het laat echter wel zien hoe goed je de persoon kent. Houdt iemand erg van chocolade en je geeft drop dan zal dat niet goed overkomen.

 

Het ritueel gaat als volgt:

Nadat je het ritueel geïnitieerd hebt, ga je tegenover elkaar zitten. Vervolgens mag je een stelling verklaren wat voor jou belangrijk is en schuif je vervolgens een aantal snoepjes naar de andere partij. Vervolgens krijg je een aantal snoepjes terug. Als je er 1 terugontvangt, dan symboliseert dit volledig eens zijn. Ontvang je alle snoepjes terug dan is, is het antwoord dat de ander je verklaring in het geheel niet onderschrijft. Daarna mag de andere partij een verklaring doen, tenzij de ander geen doosje met snoepjes heeft, dan blijft de partij met snoepjes verklaringen initiëren.

 

De Asul hebben hun eigen manier om deze dag te vieren. Ook zij geven snoepjes aan een een ander maar is het van oorsprong geen liefdes verklaring. Het kan een werknemer zijn die je zeer waardeert of een familielid die je wilt eren hiermee. Asul geven dan ook 5 snoepjes aan elkaar zodat er geen verwarring kan ontstaan. Je hoeft dan ook geen snoepjes terug te geven.

 

 Voorbeeld van mogelijke verklaringen:

  • Schoenmaker is een eervol beroep (als ik een schoenmaker ben)
  • Ik vind de senaat heel eervol (als ik senaatsgezind ben)
  • Ik vind de Maykapal heel eervol (als ik Maykapal gezind ben)
  • Ik vind drie kinderen krijgen het meest eervol (als ik maximaal 3 kinderen wil opvoeden)

 

 Beide partijen mogen na elke verklaring het ritueel afsluiten, maar het is erg onbeleefd om na de eerste verklaring het ritueel te stoppen.

 

 Elke Dugo weet ‘gevoelsmatig’ hoeveel verklaringen er gemaakt mogen worden. Te veel verklaringen is uiteraard oneervol, te weinig uiteraard ook.

 

 Kleuren:

  • Rood: Huwelijkskandidaat
  • Wit: Waardering (vooral Asul)
  • Zwart: Karangalan

 

Damdamin (de dag van de woordeloze emotie)

De dag na Paliwanag is er Damdamin, de dag van de woordeloze emotie.

 

Op Paliwanag kan de druk op de emotionele ketel hoog oplopen en Damdamin is de methode om druk van de ketel te halen. Op deze dag mag je je emoties naar iedereen toe uiten, maar zonder woorden. De luisteraar en omstanders mogen geen consequenties aan deze momenten van emotie verbinden. Indien er naar gevraagd wordt (zoals je van non-Dugo kunt verwachten), dan is het geheel nooit gebeurt en heb je niets gezien.

 

Als er iemand emotie naar je uit, dan mag jij of iemand die nabij staat, daar wel op inbreken door te vragen of de ander dorst heeft, of wat te drinken wil. Dit is een precair moment: Als je te vroeg inbreekt, dan kap je de ander af. Te laat en je staat iemand toe een spectakel van zichzelf te maken.

 

Indien het antwoord op de vraag: Wil je wat drinken? Ja is, dan trek je je samen terug om over je emoties te praten en een luisterend oor te zijn respectievelijk. Indien het antwoord op de vraag: Wil je wat drinken? Nee is, dan geeft dit een sterk signaal dat het ofwel over die persoon gaat ofwel je die persoon niet vertrouwd.

 

De persoon naar wie je de emotie uit, kan vervolgens je apart nemen om buiten het oog van anderen om te praten of kan iemand anders vragen om dat voor hem te doen. Een Dugo mag vrij praten over een onderwerp met emoties mits deze het laat weten dat het onder Damdamin valt en de gesprekspartner ermee in toestemt geheimhouding te eren. Het is ook een dag dat je mag vieren dat je liefde beantwoord is en er openlijk blij om mag zijn. Als je op Pahayag een variabele aan snoepjes hebt teruggegeven en je wilt daarover meer helderheid kan je dat ook op deze dag doen.

 

Na Damdamin zal elke Dugo weer in zijn normale patroon vallen en wordt er niet gesproken over Damdamin.

 

Dag van de Draak (Maykapal Dag)

Dit is de dag waarop gevierd wordt dat de Maykapal over iedereen waakt.